ذرت به مثابه کالایی ترین محصول کشاورزی جهان 

به گزارش خبرگزاری برنا، حسین شیرزاد تحلیل گر و دکترای توسعه کشاورزی در یادداشتی نوشت: سیستم‌های کشاورزی-غذایی ذاتاً پیچیده هستند و در این میان ذرت نقش متنوعی در زمینه تحول سیستم کشاورزی-غذایی از نیمه قرن بیستم بازی نموده است . ذرت پربازده ترین محصول غذایی و صنعتی جهان است که در بیش از 160 کشور و در هر قاره به جز قطب جنوب کشت می شود .

تولید ذرت در مرکز امنیت غذایی جهانی و یکی از مهمترین محصولات غلات در رژیم غذایی انسان و حیوان در سراسر جهان قرار دارد. گسترش ذرت در تحقیقات باستان شناسی، تاریخی و ژنتیکی مستند شده است. ذرت در مکزیک مقدس است.

ریشه‌های آن را می‌توان در داستان‌های خلقت "آزتک‌ها و مایاها" جست‌وجو کرد.  سفر "کریستف کلمب" در سال 1492 باعث تبادل بی سابقه ای بین دنیای قدیم و جدید شدکه به اصطلاح "مبادله کلمبیایی" نامیده شده و منجر به جابجایی مردم و محصولات در سراسر اقیانوس اطلس شد.

اولین محموله ذرت در سال 1493 زمانی که "کلمب" از دریای کارائیب به اسپانیا بازگشت؛ از اقیانوس اطلس عبور کرد. این ذرت در دشت های گرمسیری در امتداد مسیرهای تجاری عربی در سراسر آفریقای شمالی و متعاقباً به شرق آفریقا و شبه قاره هند گسترش یافت. ذرت برای اولین بار در قرن هفدهم وارد سواحل آفریقا شد. در ابتدا توسط پرتغالی ها برای تامین قلعه های تجاری خود معرفی شد، اما این محصول به دلیل بازده انرژی بالا، نیاز به نیروی کار کم و فصل رشد کوتاه آن به سرعت توسط کشاورزان آفریقایی پذیرفته شد وکشت به سرعت گسترش یافت.

 شواهد تاریخی موجود نشان می دهد که ذرت تا اوایل دهه 1700 در بسیاری از قاره آفریقا رشد کرده است. معرفی ذرت باعث افزایش تراکم جمعیت و صادرات برده در آفریقا شد و عرضه برده را در طول تجارت برده افزایش داد. رابطه صمیمی انسان و ذرت موضوعی تکراری در فرهنگ های آمریکای لاتین است.

در اساطیر "مایاها پوپل ووه"، ذرت « ماده ای است که هم انسان ها از آن تشکیل شده اند و هم ماده ای است که برای آن شکل های متنوعی برای تغذیه ماسا [خمیر] و تورتیلا ترسیم شده»؛ رمان مردان ذرت نوشته "میگل آنجل آستوریاس"؛ نویسنده گواتمالایی برنده جایزه نوبل تعبیری سورئال و قرن بیستمی با همین موضوع است. تخمین زده می شود که یک سوم مزارع جهان در سال 2022 (معادل 216 میلیون مزرعه) ذرت کشت می کردند؛ نظام بهره برداری خرد و متوسط و مزارع کوچک (کمتر از 2 هکتار) حدود (84٪) در بین مزارع ذرت، وجه غالب دارند.

بدین معنا که بهره برداران ذرت کار؛ شامل خرده مالکانی با محدودیت منابع در آسیا، آفریقا و آمریکای جنوبی اند که بسیاری از آنها اغلب برای امنیت غذایی و معیشت خود به ذرت وابسته هستند. این خرده‌مالک‌ها از اکولوژی‌های کشاورزی متنوعی استفاده می‌کنند، از مناطق دیم مستعد خشکسالی در بخش‌های وسیعی از آفریقا گرفته تا ارتفاعات معتدل آمریکای لاتین تا آبیاری خارج از فصل ذرت در دشت‌های هند و گنگ در جنوب آسیا؛
 محققان انتقادی که اقتصاد سیاسی سیستم جهانی شده کشاورزی-غذایی صنعتی را تجزیه و تحلیل می کنند، اغلب بر تجارت کشاورزی چندملیتی، جریان سرمایه و تغییر الگوهای کشت تمرکز می کنند آنان معتقدند که ذرت یک کالای جهانی مهم است که با تجارت فراملیتی کشاورزی در هم تنیده شده  و نقش کلیدی و فزاینده ای در سیستم های جهانی کشاورزی-غذایی از جمله مصرف مستقیم غذا و مسیرهای "مصرف غیرمستقیم" خوراک برای غذاهای دام و طیور ایفا می کند.

از ذرت همراه با گندم و برنج به عنوان یکی از سه "گیاه تمدن ساز" یاد میشود. تنوع محصولات و مصارف ذرت پیامدهایی برای کالایی شدن و تجارت وسیع آن درسیستم های تولید گوشت-محور داشته، بطوریکه روند مصرف جهانی ذرت ، ذرت (دانه خشک) عمدتاً به عنوان خوراک (56 درصد تولید)، یک پنجم برای مصارف غیرغذایی و 13 درصد برای غذا استفاده می شود. از سویی ذرت یکی از مهمترین منابع غذایی بشری است مصرف غذایی دانه ذرت 5 درصد از کل کالری و پروتئین های رژیم غذایی انسان در سطح جهان را تشکیل می دهد.

دانه ذرت (مصرف مستقیم، فرآوری شده یا فرآوری نشده) بعد از برنج و گندم سومین غله پرمصرف غذای انسان است. به نحوی که در سال 2023 سرانه مصرف جهانی غذای انسان از ذرت بیش از 18.5 کیلوگرم است. طرفه اینکه طی پنج دهه گذشته سرانه مصرف غذای ذرت در سطح جهانی افزایش ثابتی را نشان داده و از 11 کیلوگرم به 18.8 کیلوگرم رسیده است. ناگفته نماند؛ محصولات غذایی متنوع مبتنی بر ذرت از نظر ارزش غذایی متفاوت هستند و این بستگی به روش های فرآوری دارد.

جغرافیای تولید ذرت

تولید جهانی ذرت به طور متوسط ​​سالانه 1127 میلیون تن است. تولید جهانی ذرت در دهه های گذشته به دلیل افزایش تقاضا و ترکیبی از افزایش عملکرد و افزایش سطح اراضی زیر کشت افزایش یافته است. این گیاه را می توان در طیف وسیعی از توان اکولوژیک کشاورزی، از جمله دماها، ارتفاعات و عرض های جغرافیایی مختلف، انواع زمین و خاک - هرچند با عملکرد کاملاً متفاوت در هکتار، کشت کرد.

محیط های کشاورزی-اکولوژیکی متنوعی که در آن ذرت کشت می شود (به عنوان مثال از مرطوب به خشک؛ از ارتفاع کم تا متوسط ​​به ارتفاعات زیاد) منجر به تمایز مگا محیط های مختلف ذرت دیم شده است که بر اساس حداکثر دما و بارندگی فصل رشد تعریف میشوند.

جغرافیای تولید کشت ذرت هم اقتصادهای نوظهور و هم کشورهای توسعه یافته را در بر می گیرد و کشت آن در بین  165 کشور در سراسر قاره آمریکا، آسیا، اروپا و آفریقا توزیع شده است منطقه جهانی ذرت عمدتاً در قاره آمریکا و آسیا قرار دارد، هر کدام بیش از یک سوم، آفریقا با یک پنجم و اروپا با یک دهم قرار دارند.

یک سوم مساحت جهانی ذرت در کشورهای با درآمد پایین و متوسط ​​قرار دارد، البته آنها فقط  15 درصد در تولید جهانی ذرت سهم دارند. بیشتر آفریقایی‌ها ذرت (ذرت) را غذای اصلی خود می‌دانند، اما تعداد کمی از آن‌ها می‌دانند که سابقه برده‌داری، استعمار، مدرنیزاسیون و جهانی شدن دارد. ایالات متحده آمریکا (361 میلیون تن در سال) و چین (259 میلیون تن در سال) بر تولید ذرت غالب هستند و با هم بیش از نیمی از تولید جهانی ذرت( (54.5٪،   را تولید می کنند.

اصولا، در سطح جهان هشت کشور - ایالات متحده آمریکا، چین، برزیل، آرژانتین، اوکراین، اندونزی، هند و مکزیک - هر کدام بیش از 25 میلیون تن در سال تولید می کنند و مجموعا 881 میلیون تن یا سه چهارم از تولید جهانی ذرت ( (77.4 درصد را تشکیل می دهند. بزرگترین تولید کننده ذرت آمریکای شمالی و پس از آن آسیا به ویژه شرق آسیا است. قاره آمریکا نیمی از تولید جهانی ذرت  و پس از آن یک سوم در آسیا (32٪) و بقیه عمدتا توسط اروپا (11٪) و آفریقا (7.4٪ ) تولید میشود. منطقه کشت ذرت در قاره آمریکا بین آمریکای شمالی (عمدتا ایالات متحده آمریکا) و آمریکای مرکزی و جنوبی تقسیم شده است.

حدود دو سوم مساحت ذرت آسیا در شرق آسیا است (عمدتاً چین با ذرت معتدل، در مقایسه با ذرت عمدتاً گرمسیری در آسیای جنوبی و جنوب شرقی). شتاب گسترش جهانی ذرت که از سال 2003 شروع شد . 

این شتاب با افزایش سطح زیر کشت ذرت به ویژه در اوکراین، آرژانتین، چین و اندونزی همراه است. ایالات متحده و چین برای مدت طولانی بر تولید ذرت تسلط داشتند. چنانکه در اوایل دهه 1960، آنها با هم سهم مشابهی از تولید را به خود اختصاص دادند (54٪ )، اگرچه سهم نسبی چین افزایش بسیار زیادی را شاهد بود (با افزایش 14 برابری تولید، در حالی که رشد ایالات متحده تقریباً چهار برابر بود).

در ایالات متحده سوخت زیستی (اتانول) در اوایل دهه 2000 تا سال 2010 به طور قابل توجهی رشد کرد، اما سطح کل زیر کشت ذرت فقط اندکی افزایش یافت، و این افزایش تولید عمدتاً ناشی از عملکرد و بهنژادی بود.  به موازات آن تغییراتی نیز در 8 تولیدکننده برتر ذرت صورت گرفته است (این مجموعه در اوایل دهه 1960 شامل ایالات متحده آمریکا و چین، اتحاد جماهیر شوروی، برزیل، مکزیک، آفریقای جنوبی، رومانی و یوگسلاوی  بود که هر کدام بیش از 5 میلیون تن در سال در آن زمان تولید می کردند)،

پیشرفت نظام تحقیق و توسعه و بیوتکنولوژی ذرت

مدت ها قبل از انقلاب سبز در دهه 1960، فناوری ذرت هیبریدی که در ابتدا در ایالات متحده توسعه یافته بود، در سراسر جهان گسترش یافت حتی ترویج آن قبل از جنگ جهانی دوم شروع شد. ذرت هیبریدی در نهایت به «رگ حیاتی صنعت بذر» تبدیل شد. تکنیک های مهندسی ژنتیک ذرت در دهه 1980 تکوین و اولین محصولات تراریخته در اواسط دهه 1990 به بازار عرضه شد.

با مهندسی ژنتیک، امکان تغییر دقیق‌تر DNA گیاهان با قرار دادن توالی‌های ژنی خاص در گیاهان فراهم شد و امکان جابجایی ژن‌ها بین ارگانیسم‌هایی که قادر به تولید مثل جنسی نیستند، فراهم گردید این فناوری نقطه عطفی در پیشرفت اصلاح نباتات بود، ژرم پلاسم بهبودیافته ذرت نقش برجسته ای در ظهور ذرت در الگوی کشت سیستم کشاورزی و غذای جهانی ایفا نمود. میانه قرن بیستم شاهد توسعه و تجاری سازی فناوری ذرت هیبریدی بود که ابتدا در ایالات متحده آمریکا و سپس در سراسر جهان به آمریکای لاتین، آسیا، اروپا و آفریقا گسترش یافت. مؤسسات عمومی نقش مهمی در توانمندسازی و ترویج گسترش فناوری هیبریدی از جمله در ایالات متحده داشته و برای مدت طولانی بر توسعه واریته های گرده افشانی باز بهبود یافته (OPVs) که برای کشاورزان خرده مالک برای عملکرد بهتر، پذیرش مصرف کننده و پتانسیل بازیافت بذر آن ها جذاب بودند، تمرکز داشتند.

از دهه 1980، بخش عمومی (بین‌المللی) سرمایه‌گذاری‌های خود را در پرورش ذرت هیبریدی با تمرکز بر جنوب جهانی و مناطقی که صنعت بذر چندملیتی به آنها توجه نمی‌کند، افزایش داد. تمرکز اولیه بر افزایش عملکرد دانه و آفات و بیماری‌های مهم منطقه‌ای و متعاقباً افزودن تحمل به تنش غیرزیستی بود. فیلیپین اولین کشور آسیایی بود که کشت ذرت تراریخته را تایید،  و کشت ذرت زرد Bt اولین بار در سال 2003 تجاری شد. ذرت زرد تراریخته اکنون توسط یک سوم کشاورزان ذرت کار در فیلیپین استفاده می شود.

عملکرد بالای آن (نسبت به سایر غلات) آن را به ویژه برای کشاورزان در مناطقی که با کمبود زمین و فشار جمعیت بالا روبرو هستند، جذاب می کند. با توجه به تقاضای قوی برای ذرت به عنوان خوراک دام، انتظار می رود که تقاضا برای ذرت سریعتر از گندم رشد کند. پیش بینی میشود که تقاضا برای ذرت در کشورهای در حال توسعه تا سال 2050 دو برابر شود.

به ویژه، بازار خوراک ذرت در چین و هند که به سرعت در حال رشد است، بخصوص در کشورهای آفریقایی و آسیایی که رشد اقتصادی و افزایش درآمد سرانه بسیاری را قادر به خرید دام می کند. از نگره تاریخی، برخی از دگرگونی‌های غذایی غلات قبلاً در آفریقا اتفاق افتاده، در این قاره ده‌ها میلیون نفر تقریباً در کمتر از دو نسل رژیم غذایی سنتی خود را از سورگوم و ارزن به ذرت تغییر دادند این تحولات هنوز هم ادامه دارد، به طور کلی، 61 درصد از تولید جهانی ذرت به عنوان خوراک دام و تنها 13 درصد برای مصرف انسان استفاده می شود.

در واقع یکی از عوامل کلیدی که باعث رشد بازار جهانی ذرت می شود، افزایش تقاضا برای ذرت به عنوان خوراک دام است. بویژه اینکه در کشورهای در حال توسعه مانند هند و کشورهای خاورمیانه به دلیل رشد جمعیت و افزایش درآمد مصرف کنندگان، مصرف گوشت و مرغ افزایش یافته است. افزایش تقاضای جهانی برای گوشت و طیور و جمعیت رو به رشد دام، تقاضا برای خوراک دام با ذرت را مداوما افزایش می دهد.

جنبه های تجاری ذرت

ذرت به طور گسترده در سطح جهانی تجارت می شود، به طوری که 15٪ از تولید جهانی ذرت صادر می شود. این رقم در دهه 1990 حدود 11 درصد بود. کشورهای صادرکننده ذرت در سطح جهان شامل ایالات متحده آمریکا، برزیل، آرژانتین، اوکراین و رومانی هستند که هر کدام 5 تا 54 میلیون تن در سال صادر می کنند.

در روند کنونی، ذرت قرار است به عنوان مهمترین غله در معاملات آتی بورس های کالایی از گندم پیشی بگیرد. تجارت جهانی ذرت؛ منعکس کننده اختلاف فضایی بین محل تولید ذرت و محل استفاده از آن، از جمله جایی که به عنوان غذا مصرف می شود، ارزیابی میگردد. این پیوستگی زیربنای تجارت جهانی ذرت محسوب میشود که کل تولید مازاد در قاره آمریکا و اروپا را با کل کسری ذرت مصرفی در آسیا و آفریقا به هم مرتبط می کند . آسیا با نیازی معادل (69 میلیون تن)، به ویژه آسیای شرقی (34 میلیون تن)، به عنوان منطقه اصلی واردکننده ذرت برجسته است. واردات آفریقا کمتر از (16 میلیون تن) بوده و عمدتاً در شمال آفریقا متمرکز است.

قاره آمریکا به عنوان بزرگترین صادرکننده جهان (80 میلیون تن) پیشتاز است، این قاره شامل واردکنندگان عمده در همان منطقه نیز می شود که مکزیک نمونه ای بارز آن است. اروپا یک صادرکننده معادل (10 میلیون تن) است که به مثابه یک پل ارتباطی، کشورهای دارای مازاد و کسری قابل توجه را به یکدیگر پیوند می دهد. بزرگترین واردکنندگان ذرت عبارتند از ژاپن، مکزیک، کره، ویتنام ، اسپانیا و کشورهای حوزه خاورمیانه که هر کدام 9 تا 15 میلیون تن در سال ذرت وارد می کنند. کمتر از ربع قرن پیش، کشورهای صادرکننده ذرت در سطح جهان شامل ایالات متحده آمریکا، فرانسه، آرژانتین، چین و آفریقای جنوبی بودند که هر کدام 1 تا 45 میلیون تن در سال صادر می کردند و بزرگترین واردکنندگان در آن زمان شامل ژاپن، کره، تایوان، اسپانیا و فدراسیون روسیه بودند که هر یک 2 تا 16 میلیون تن در سال وارد می نمودند .

در کمتر از 25 سال؛ در حالی که ایالات متحده تسلط خویش بر صادرات ذرت را حفظ کرد، ظهور برزیل و به ویژه قابل اوکراین در این باشگاه توجه است. در بخش واردات، ژاپن همچنان واردکننده اصلی است، اما افزایش وابستگی واردات مکزیک و ویتنام و کشورهای عربی برجسته است.

نکته قابل توجه نیز چین است که از یک صادرکننده ، البته در نوسان بین صادرات و واردات (1995) به یک واردکننده بزرگ (ازسال 2017-2019) مبدل گردید. این تحولات مبین آن است که تکامل و بوم‌شناسی گیاه ذرت، آن را به یک عامل قوی تاریخ تبدیل کرده است، چیزی که انعطاف‌پذیری را امکان‌پذیر  و درهم‌تنیدگی دولت و سرمایه را در سیستم جهانی کشاورزی-غذایی تسهیل کرده است.

 ذرت نقش مهمی به عنوان غذای اصلی در رژیم غذایی میلیون ها نفر در آفریقا و آسیای جنوبی (و آمریکای لاتین) دارد، در حالی که در آسیای شرقی بیشتر ذرت به عنوان خوراک دام استفاده می شود.  

همانند گندم، هنوز کسری ذرت قابل توجهی در آسیا و آفریقا وجود دارد که هر دو قاره را به واردکنندگان اصلی ذرت مبدل می کند. بذرهای اصلاح شده پتانسیل تغییر زنجیره ارزش ذرت را دارند. اصلاح محصولات زراعی چشم اندازهای خاصی را برای پرداختن به چالش های نوظهور مرتبط با تغییرات آب و هوا و بحران آب ارائه می دهد، از جمله تلاش های مداوم برای مقاوم کردن واریته های جدید به خشکی و گرما و تحمل شرایط اقلیمی سخت ومقاوم در برابر تنش زیستی؛  اصولا؛ استفاده جهانی از ذرت برای رشد مستمر تنظیم شده است.

این غلات در حال حاضر از نظر حجم تولید پیشرو است و قرار است در دهه آینده به کشت گسترده ترین محصول از نظر سطح تبدیل شود. در آتیه ذرت قرار است به گسترده ترین غله بین المللی تبدیل شود که منعکس کننده اختلاف فضایی مشخص بین عرضه و تقاضا است. البته یکی از چالش های کلیدی رشد بازار جهانی ذرت، چالش های لجستیک و توزیع است.

فرصت‌های متعددی برای بهبود بیشتر سهم ذرت در غذا و تغذیه، پایداری و انعطاف‌پذیری زیست‌محیطی، و معیشت و نتایج فراگیر سیستم‌های کشاورزی-غذایی، به ویژه در جنوب جهانی وجود دارد. البته توجه لازم برای مبادلات بالقوه وهم افزایی، زمینه و پویایی برای تقویت بیشتر قدرت دگرگون ساز ذرت و سیستم های کشاورزی-غذایی به سمت دستور کار 2030 مورد نیاز است. این امر مستلزم سرمایه‌گذاری اساسی در R&D سیستم بین‌المللی کشاورزی-غذایی، به‌ویژه در جنوب جهانی است. 

پارامترهای توسعه بازار ذرت

پیش‌بینی می‌شود که بازار جهانی ذرت تا سال 2030 رشد قابل‌توجهی را تجربه کند. این گسترش با افزایش تقاضا برای ذرت در تولید مواد غذایی، خوراک دام، و کاربردهای صنعتی، از جمله تولید سوخت زیستی انجام می‌شود.

 پیشرفت های تکنولوژیکی در کشت و فرآوری ذرت نیز از عوامل مهم این رشد هستند. محرک های اصلی بازار عبارتند از افزایش تقاضای جهانی برای خوراک دام، محبوبیت فزاینده محصولات غذایی مبتنی بر ذرت، و افزایش استفاده از ذرت در تولید سوخت زیستی.

با این حال، بازار با چالش هایی مانند حساسیت به تغییرات آب و هوایی، آفات و بیماری ها مواجه است که می تواند بر سطح تولید تأثیر بگذارد. تقاضا برای ذرت تحت تأثیر کاربردهای متنوع آن در صنایع غذایی، بخش خوراک دام و مصارف صنعتی است. رشد جمعیت جهانی و تغییر به سمت سوخت های زیستی نیز از عوامل کلیدی افزایش تقاضا هستند. تجارت بین‌الملل به کشورها این امکان را می‌دهد که بر نابرابری فضایی بین عرضه و تقاضا پل بزنند، اما تحریف‌ها و (نا) انگیزه‌های بالقوه ای را نیز وارد بازی کنند.

حمایت از قیمت داخلی (غلات) (به عنوان مثال قیمت کف، یارانه ها، موانع واردات) قیمت های بازار داخلی را نسبت به قیمت های بازار جهانی افزایش می دهد اما می تواند تولید داخلی را همانطور که در چین مشاهده شد تقویت کند.  برنامه یارانه غلات چین به عنوان بزرگترین پروژه خودکفایی غذایی در بین کشورهای در حال توسعه شناخته شده است . حذف حمایت های کشاورزی در سطح جهانی قیمت های بین المللی ذرت را افزایش داده و به طور بالقوه هزینه بسیاری از کشورهای واردکننده را افزایش می دهد.

در عین حال چنین افزایش قیمت های بین المللی وارداتی انگیزه ها و رقابت پذیری تولید ذرت داخلی را برای جایگزینی برای واردات افزایش می دهد . توسعه صنعت اتانول زیستی در ایالات متحده مدتهاست که نگرانی هایی را در مورد بازارهای جهانی ذرت با کاهش صادرات بالقوه و قیمت بالاتر ذرت ایجاد کرده است.

این محرکها می توانند قیمت جهانی غذا را افزایش دهند، اما همچنین مشوق گسترش مناطق سطح زیر کشت ذرت و تشدید اثرات منفی زیست محیطی مانند جنگل زدایی بیشتر شود. در این رابطه نگرانی‌هایی هم در مورد اقتصاد سیاسی بازارهای جهانی ذرت وجود دارد، به‌ویژه که چهار شرکت تجاری غالب کشاورزی  ADM، Bunge، Cargill و Louis-Dreyfus بیش از 72 درصد بازار ذرت را در سال 2023 کنترل می نمودند و تعداد انگشت شماری از شرکت ها کنترل اکثر بذرهای اختصاصی تولید شده در سطح جهان را در اختیار دارند. سه بازیگر بزرگ به ترتیب اندازه در بازار جهانی بذر امروز، Bayer-Monsanto، ChemCina-Syngenta و DowDupont  هستند. روند جهانی خصوصی‌سازی صنعت بذر، و این واقعیت که محصولات تراریخته امکان حفاظت اختصاصی قوی‌تر و مزایای بیشتر برای شرکت‌های بذر را فراهم می‌کنند، به وضوح در تکامل بازار بذر ذرت قابل مشاهده است.

متغیرهای تاثیرگذار بر قیمت ذرت

قیمت ذرت تحت تأثیر عواملی مانند قیمت محصولات دامی، هزینه های تولید، قیمت های جایگزین و محیط طبیعی، پیمان های منطقه ای و لجستیک پیشرفته است. تقاضای ذرت . به عنوان منبع اولیه خوراک دام، ممکن است در صورت وجود مازاد عرضه یا کاهش تقاضا برای محصولات دامی و کشاورزی کاهش یابد که می تواند منجر به کاهش قیمت ذرت شود. در سطح بین المللی، عوامل اصلی که بر قیمت ذرت داخلی تأثیر می گذارد، قیمت بین المللی ذرت و قیمت بین المللی انرژی است. با تعمیق تجارت جهانی، موانع بین بازارهای داخلی و بین المللی به تدریج از بین می رود که منجر به افزایش اثرات انتقال بین محصولات کشاورزی بین المللی می شود.

افزایش قیمت انرژی منجر به افزایش هزینه های نهاده های تولید و هزینه های حمل و نقل برای تولید محصولات کشاورزی می شود که در نهایت منجر به افزایش قیمت ذرت می شود . از آنجایی که ذرت یک ماده خام اولیه برای انرژی زیستی است(روابط علّی دوسویه کوتاه مدت بین قیمت نفت خام ، ذرت و قیمت اتانول و ذرت )، افزایش تقاضای انرژی زیستی مانند اتانول ممکن است منجر به افزایش قیمت ذرت شود. مثلا، سیاست ترویج بیواتانول چین می‌تواند شاخص قیمت جهانی ذرت را تا 5 درصد و شاخص قیمت جهانی بیواتانول را تا 4 درصد در سال 2030 افزایش دهد . انرژی های تجدیدپذیر، مانند اتانول زیستی، یک گزینه مهم برای افزایش امنیت انرژی و پایداری محیطی است . طی دهه های گذشته قیمت واقعی ذرت 31 درصد افزایش یافته است، از 127 دلار آمریکا در هر تن در 1994 به 167 دلار آمریکا در هر تن در سال 2020  رسید بالاترین قیمت سالانه ذرت در این دوره در سال 2012 (271 دلار آمریکا در هر تن) پس از بالاترین قیمت قبلی در سال 2008 (217 دلار آمریکا) مرتبط با بحران جهانی غذا مشاهده شد. نوسانات قیمت در دهه گذشته تا حد زیادی الگوی کود اوره را دنبال می کند.

اگرچه قیمت واقعی اوره در ربع قرن گذشته دو برابر شده است (از 116 دلار آمریکا در هر تن در 1995 به 241 دلار آمریکا درسال 2020  رسیده است).  بازار آتی ذرت هم در درجه اول تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند سفته بازی، کارایی اطلاعات، نوسانات قیمت، نقدینگی، سررسید قرارداد و نقش عوامل بنیادی در مقابل معاملات سفته بازی است. مطالعات نشان می‌دهد که بازارهای آتی برای کالاهایی مانند ذرت، سویا و گندم از نظر اطلاعاتی کارآمد نیستند و به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهند تا سودهای قابل‌توجهی کسب کنند.

نوسان قیمت ذرت، به عنوان یک کالای اساسی کشاورزی، به موضوعی تبدیل شده است که برای سیاست گذاران نگران کننده است. افزایش شدید قیمت مواد غذایی در دهه گذشته میلیون ها نفر را به فقر کشانده است نوسانات چشمگیر قیمت ذرت نه تنها درآمد خانوار کشاورزان ذرت را تضعیف می کند، بلکه بر صنایع پایین دستی فرآوری ذرت نیز تأثیر می گذارد و بر عملکرد سالم اقتصاد کلان تأثیر منفی می گذارد. بی‌ثباتی در قیمت‌های بازار ذرت ممکن است مانع سرمایه‌گذاری کشاورزی، کاهش بهره‌وری کشاورزی و اثرات مخربی بر کشاورزان فقیر شود.

به عنوان یک کالای ضروری کشاورزی، قیمت ذرت به طور پیچیده ای با ثبات قیمت سایر محصولات کشاورزی مرتبط است و به عنوان یک "لنگر" برای تضمین ثبات قیمت در بخش کشاورزی عمل می کند. در نتیجه، تثبیت قیمت ذرت اهمیت حیاتی در حفظ ثبات در قیمت محصولات کشاورزی در یک کشور دارد. ذخایر استراتژیک ذرت اگرچه پر هزینه است اما تاکنون توانسته به مهار شوک های قیمتی و افزایش انعطاف پذیری سیستم جهانی غذا کمک کند.

البته طی 5 سال گذشته قرار گرفتن در آستانه بحران هی سیاسی غذا، رشد بالای درآمد جهانی و الزامات سوخت زیستی باعث پایین آمدن ذخایر جهانی غلات و افزایش حساسیت بازارها به شوک ها شده و  متعاقباً ذخایر جهانی ذرت به 405 میلیون تن رسانیده، اگرچه چین به تنهایی بیش از نیمی (54٪) از ذخایر جهانی ذرت را دارد (220 میلیون تن)، اما در عین حال چین دومین تولید کننده بزرگ ذرت هم است، اما همچنین واردکننده مهمی هم بشمار می رود، به طوری که ذخایر چین در درجه اول تقاضای داخلی و شوک ها را مهار می کند و بعید است که در بازار جهانی عرضه شود.

سخن پایانی

"آرتورو وارمن "؛ انسان شناس مکزیکی در کتاب" ذرت و سرمایه داری" توضیح می دهد، چگونه ذرت به مثابه یک حرامزاده گیاه شناسی" A ‘botanical bastard’  به تسلط جهانی رسید و با چه مکانیزمی ذرت از سال 1492 در اقتصاد و سیاست جهانی نقش محوری پیدا کرد. اگرچه ذرت به اندازه سایر غذاهای اصلی به خشکی مقاوم نیست، اما زود بالغ می شود و در سطح بالایی از انرژی قرار دارد. کالری مطلوب، آسان برای آماده سازی، قابل ذخیره سازی و آسان برای پردازش.

 این ویژگی ها باعث رشد سریع جمعیت شد و ذرت به عنوان منبع اصلی غذا برای فقرا و ناتوان در سراسر جهان شناخته شد. همچنین ذرت تجارت برده در اقیانوس اطلس، استعمار در آفریقا و سرنگونی فئودالیسم در اروپا را تسهیل کرد. وارمن؛ ذرت را "حرامزاده گیاه شناسی" می نامد زیرا تأثیر آن بر جهان متناقض است. از یک سو باعث افزایش جمعیت و امید به زندگی در میان فقرا شده است. از سوی دیگر، «برای زمین‌داران اروپایی، تجار و بانکداران، مالکان و طبقه متوسط ​​جدید، ثروت ایجاد کرد». ذرت یک موفقیت کشاورزی جهانی است اما برای تکثیر، بذر آن کاملاً به فرآورده های فکری انسان وابسته است .

پیش بینی می شود تولید ذرت در سال 2024 با کاهش 1.3 درصدی نسبت به سطح سال 2023، با کاهش در برزیل، آفریقای جنوبی، اوکراین و ایالات متحده روبرو شود. با این حال، احتمالاً برداشت های بیشتری در آرژانتین و اتحادیه اروپا وجود دارد. ذرت یک محصول چند منظوره همه کاره است. اگرچه عمدتاً به عنوان خوراک در سطح جهان استفاده می شود، اما همچنان یک محصول غذایی مهم درسبد غذایی بشریت است. بحران جهانی غذا و پیامدهای بعدی آن، ارتباط متقابل و آسیب پذیری سیستم جهانی کشاورزی-غذایی را برجسته می کند.

از نگاهی تاریخی؛ تغییرات آب و هوایی شدید سال 2012 در کمربند ذرت ایالات متحده - بزرگترین صادرکننده ذرت در جهان - به افزایش شدید قیمت جهانی ذرت کمک و نگرانی های امنیت غذایی را در کشورهای واردکننده تشدید کرد .از آن سال تا کنون نگرانی های سیستم کشاورزی-غذایی نیز در زمینه تغییرات آب و هوایی با افزایش شوک های آب و هوایی (مانند گرما، خشکسالی، سیلابها) و شوک های زیستی (بیماری ها و آفات) افزایش یافته است. چنین نگرانی هایی به هیچ محصول خاصی محدود نمی شود. شرایط آب و هوایی شدید می‌تواند تولید کشاورزی جهانی را در «سبدهای نان» و محصولات عمده (مانند ذرت، برنج، گندم و سویا) به طور همزمان تحت تأثیر قرار دهد و به طور بالقوه منجر به شکست همزمان سبد نان جهانی و ریزش آن شود.

انتهای پیام/